اهمیت زهکش در بام سبز
شاید اهمیت ایزولاسیون در روف گاردن از کسی پوشیده نباشد، اما باید خاطر نشان کرد اهمیت زهکشی در روف گاردن کمتر از ایزولاسیون نیست.
زهکشی در روف گاردن از دو سو دارای اهمیت است : اول برای حفظ سلامت ریشه گیاهان مورد استفاده در روف گاردن و دوم برای جمع‌آوری و هدایت آب مازاد به لوله‌های خروجی. اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ روان اب (Run-off) ﺑﺎران ﻛﻤﻚ نموده و از ﻃﺮﻓﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮدش ﻫﻮا و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از ﮔﻨﺪﻳﺪﮔﻲ ﻣﺤﻴﻂ اطراف ریشه ﻣﻲگردد.
تعریف زهکش : خارج‌کردن آب‌های اضافی زیرزمینی، سطحی و رواناب از یک سازه یا از یک منطقه، توسط نیروی ثقل یا پمپاژ به منظور جلوگیری از مزاحمت این آب اضافی یا جلوگیری از زیان ناشی از آن را به طور عام زهکشی می‌گویند، ولی بطور خاص در بحث کشاورزی و باغبانی می‌توان گفت خارج ساختن آب و نمک‌های قابل حل از سطح و زیر سطح بستر کاشت به منظور تسهیل رشد گیاه است.
انتخاب لایه زهکش مناسب بر اساس بیشینه جریان آبی که از طریق اطلاعات بارش به دست می‌آید، انجام می‌گیرد و از آنجایی که لایه زهکش، محیط کاشت گیاه را پشتیبانی می‌کند، مقاومت فشاری آن باید مناسب باشد.
در گذشته برای زهکشی بام سبز از شن‌های درشت بر روی محافظ عایق استفاده می‌کردند. این روش بسیار ارزان قیمت است، ولی جهت کارایی مناسب ان نیاز به حداقل 15 سانتیمتر ارتفاع شن‌ریزی دارد که این ضخامت، ضمن کاهش ارتفاع خاکریزی جهت بستر کاشت، به دلیل وزن مخصوص بالای شن، بار وزنی زیادی را به سقف وارد می‌کند. گاهی به جای شن برای کاهش وزن از پوکه‌های معدنی (لیکا) استفاده می‌شد. از معایب اینها ساختار قیزیکی و شیمیایی آنهاست که امکان نفوذ ریشه در آنها وجود دارد.
لیکا : مخفف کلمه انگلیسی light expanded clay aggregate است که معنی آن دانه رس سبک منبسط شده است. علت نامگذاری این خاک این است که خاک رس را در کوره‌هایی با حرارت 1100 تا 1200 درجه سانتیگراد گرم نموده و دانه‌های لیکا به دست می‌آید. دانه‌های لیکا تقریباً دایره‌ای شکل و سطحی زبر و ناهموار دارند و رنگ این دانه‌ها قهوه ای و بخش داخلی آن دارای بافتی سلولی سیاه رنگ است.
امروزه جهت افزایش کارایی زهکش و استحکام و ماندگاری آن و همچنین سبک بودن از صفحاتی از جنس پلی‌اتیلن به نام ژئودرین استفاده می‌شود. ارتفاع این صفحات بیشتر از سه سانتیمتر نیست و بستگی به نوع روف گاردن و میزان نیاز به آبگذری سیستم زهکش در انواع مختلف تولید می‌گردد. در این صفحات به واسطه فاصله‌ای که ایجاد خواهند کرد، ضمن ذخیره مقداری آب، به راحتی آب را عبور می‌دهند. این موضوع ضمن حفظ سلامت ریشه گیاهان و هوادهی خاک، آب مازاد که به عنوان زه‌آب است را به لوله‌های خروجی فاضلاب هدایت می‌کند.
معمولاً در روف گاردن‌ها خروج آب اضافی مطابق با شیب‌بندی ساختمان و از طریق آبراهه سطحی صورت می‌گیرد. بهتر است که زمان شیب‌بندی و کروم‌بندی، حداقل حدود 1 تا 1/5 درصد شیب در نظر گرفته شود. همچنین بهتر است که در زمان کروم‌بندی، سطح پشت بام بر حسب مساحت و شکل، به چند قسمت تقسیم و شیب‌بندی کل بام بر اساس آن صورت پذیرد. در مورد جانمایی آبراهه‌های پشت بام، بهتر است که پیش از تعین محل آبراهه‌ها و کروم بندی و شیب بندی بام، نقشه روف گاردن نهایی گردد. این عامل سبب می‌شود که برحسب نقشه در مناطقی که فضای سبز قرار گرفته و همچنین مناطقی از طرح که شاسی‌کشی احتیاج دارد، آبراهه اجرا گرد، لذا پیشنهاد ما این است که پیش از اجرای آبراهه, کروم‌بندی و شیب‌بندی، طرح روف گاردنتون رو نهایی و بر اساس طرح، ابتدا در مناطق مورد نیاز راه آب‌ها را جانمایی کرده، سپس بر اساس آن به تقسیم‌بندی، شیب‌بندی و کروم‌بندی پشت بام بپردازید.
